Συχνές ερωτήσεις σχετικά με την σταδιακή κατάργηση των λαμπτήρων πυράκτωσης και τον ενεργειακά αποδοτικότερο φωτισμό. Δημοσιεύτηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Γενική Διεύθυνση ΕνέργειαςΣΤΑΔΙΑΚΗ ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΤΩΝ ΛΑΜΠΤΗΡΩΝ ΠΥΡΑΚΤΩΣΗΣ v Γιατί η ΕΕ αποφάσισε να καταργήσει σταδιακά τους συμβατικούς λαμπτήρες πυράκτωσης; Για να μειωθούν οι εκπομπές CO2 (κατά περίπου 15 εκατομμύρια τόνους ετησίως). Ο φωτισμός αντιπροσωπεύει περίπου το ένα πέμπτο της οικιακής κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας. Οι αποδοτικότερες τεχνολογίες φωτισμού καταναλώνουν έως και 5 φορές λιγότερη ηλεκτρική ενέργεια σε σχέση με τις λιγότερο αποδοτικές Οι λαμπτήρες εξοικονόμησης ενέργειας μπορούν να μειώσουν τη συνολική κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας ενός νοικοκυριού κατά 10-15%, εξοικονομώντας σε επίπεδο ΕΕ περίπου 40 δισεκατομμύρια κιλοβατώρες ετησίως (που ισοδυναμούν κατά προσέγγιση με την ετήσια κατανάλωση της Ρουμανίας).v Ποιο θα είναι το όφελος για μένα; Με τους λαμπτήρες εξοικονόμησης ενέργειας, εκτός από τα μακροπρόθεσμα περιβαλλοντικά οφέλη, μπορείτε άνετα να εξοικονομήσετε 50 ευρώ ετησίως (συμπεριλαμβανομένης της αξίας των λαμπτήρων). Το ποσό που θα εξοικονομείται συνολικά – 5-10 δισ. ευρώ ετησίως – θα επιστρέφει στην ευρωπαϊκή οικονομία, ενισχύοντας τη γενικότερη ευημερία.v Πότε και πώς θα καταργηθούν οι ενεργοβόροι λαμπτήρες; Οι λαμπτήρες οικιακής χρήσης που δεν μπορούν να καλύψουν τις νέες ευρωπαϊκές απαιτήσεις ενεργειακής απόδοσης θα καταργηθούν σταδιακά έως το 2012. Οι ημιδιαφανείς (ματ) λαμπτήρες πυράκτωσης δεν μπορούν να καλύψουν αυτές τις απαιτήσεις και έχουν ήδη καταργηθεί. Οι διαφανείς λαμπτήρες πυράκτωσης καταργούνται σταδιακά. Οι λαμπτήρες των 100W και άνω έχουν ήδη καταργηθεί. Αυτό το όριο θα μειωθεί σταδιακά έως το 2012 (75W το 2010, 60W το 2011, 40W και κάτω το 2012).1 / 11v Τι ποσοστό των λαμπτήρων φωτισμού στην ΕΕ αντιπροσώπευαν οι ενεργοβόροι λαμπτήρες πριν από τη θέσπιση των νέων κανόνων (το 2009); Περίπου 75% (2,1 δισεκατομμύρια σε σύνολο 3,9 δισεκατομμυρίων λαμπτήρων).v Τι προβλέπεται για τους λαμπτήρες ειδικής χρήσης (π.χ. λαμπάκια φούρνου, χριστουγεννιάτικα φωτάκια); Οι λαμπτήρες ειδικής χρήσης που δεν μπορούν να αντικατασταθούν από ενεργειακά αποδοτικά εναλλακτικά προϊόντα δεν θα καταργηθούν.v Τι θα γίνει με τα αποθέματα λαμπτήρων που δεν πληρούν τις προϋποθέσεις (λαμπτήρες πυράκτωσης) στα καταστήματα λιανικής πώλησης; Θα συνεχιστεί η πώλησή τους μέχρι να εξαντληθούν τα αποθέματα. Οι κανόνες αφορούν μόνο τους νέους λαμπτήρες που αποστέλλονται για πώληση στην ΕΕ.ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΠΟΥ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΘΟΥΝ ΑΝΤΙ ΤΩΝ ΛΑΜΠΤΗΡΩΝ ΠΥΡΑΚΤΩΣΗΣ v Ποια είναι τα προϊόντα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν αντί των ενεργοβόρων λαμπτήρων φωτισμού; Όταν ολοκληρωθεί η κατάργηση των συμβατικών λαμπτήρων πυράκτωσης στην αγορά της ΕΕ, το 2012, οι επιλογές σας όσον αφορά τους λαμπτήρες θα είναι πολλές:2 / 11• • •βελτιωμένοι λαμπτήρες πυράκτωσης (με τεχνολογία αλογόνου) - είναι πλήρως ισοδύναμοι με τους παραδοσιακούς λαμπτήρες πυράκτωσης από πλευράς σχήματος και ποιότητας φωτισμού, αλλά πιο αποδοτικοί λαμπτήρες φθορισμού μικρού μεγέθους – έχουν μεγάλη απόδοση και μεγάλη διάρκεια ζωής δίοδοι εκπομπής φωτός (LED) – έχουν μεγάλη απόδοση και μεγάλη διάρκεια ζωής μέσω της εφαρμογής της πλέον σύγχρονης τεχνολογίαςΠερισσότερα για τους λαμπτήρες εξοικονόμησης ενέργειας Παρότι η τιμή αγοράς τους είναι ακριβότερη, αυτά τα εναλλακτικά προϊόντα καταλήγουν να είναι φθηνότερα γιατί καταναλώνουν λιγότερη ηλεκτρική ενέργεια. Θα εξοικονομήσετε από 25 έως 50 ευρώ ετησίως, ανάλογα με το μέγεθος του νοικοκυριού σας και τους λαμπτήρες που θα επιλέξετε.v Σε ποιες περιπτώσεις πρέπει να χρησιμοποιώ βελτιωμένους λαμπτήρες πυράκτωσης; Πλεονεκτήματα των βελτιωμένων λαμπτήρων πυράκτωσης • • • • • •έχουν ίδια μορφή και σχήμα με τους συμβατικούς λαμπτήρες πυράκτωσης παράγουν το ίδιο δυνατό και καθαρό φως δίνουν το μέγιστο της φωτεινότητάς τους αμέσως όταν τους ανάψετε προσφέρουν πάντοτε τη δυνατότητα αυξομείωσης της έντασης δεν επηρεάζονται από τη θερμοκρασία περιβάλλοντος έχουν φθηνότερη τιμή αγοράςΜειονεκτήματα • • • • •δεν εξοικονομούν τόση ενέργεια όσο άλλοι λαμπτήρες αυτού του είδους διαρκούν πολύ λιγότερο (2 χρόνια) από άλλους λαμπτήρες (6-10 χρόνια οι λαμπτήρες φθορισμού μικρού μεγέθους και οι λαμπτήρες LED) είναι ακριβότεροι συνολικά (υψηλότερο κόστος ηλεκτρικής ενέργειας, συχνότερη αντικατάσταση) διατίθενται μόνο σε "ζεστό λευκό" χρώμα φωτός (θερμοκρασία χρώματος), γεγονός που περιορίζει το εύρος των χρήσεων υπερθερμαίνονται κατά τη χρήση (όπως οι παλιοί λαμπτήρες)Να χρησιμοποιείτε βελτιωμένους λαμπτήρες πυράκτωσης: • •όταν χρειάζεστε δυνατό, καθαρό φως για τη δημιουργία αντανακλάσεων για διακοσμητικούς λόγους για φώτα που δεν χρησιμοποιούνται πολύ – σε περιπτώσεις δηλαδή όπου θα χρειαζόταν περισσότερος χρόνος για να αντισταθμιστεί η υψηλότερη τιμή αγοράς από τη χαμηλότερη κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας ενός λαμπτήρα εξοικονόμησης ενέργειας.v Σε ποιες περιπτώσεις πρέπει να χρησιμοποιώ λαμπτήρες φθορισμού μικρού μεγέθους; Πλεονεκτήματα των λαμπτήρων φθορισμού μικρού μεγέθους3 / 11• • • • •καταναλώνουν έως 80% λιγότερη ενέργεια από τους συμβατικούς λαμπτήρες πυράκτωσης αποφέρουν εξοικονόμηση έως 60 ευρώ κατά τη διάρκεια ζωής ενός λαμπτήρα διαρκούν τουλάχιστον 6-10 χρόνια (σε αντίθεση με τους συμβατικούς λαμπτήρες πυράκτωσης που διαρκούν 1-2 χρόνια) λόγω χαμηλής θερμοκρασίας λειτουργίας δεν ενέχουν κίνδυνο πρόκλησης πυρκαγιάς προσφέρουν περισσότερες επιλογές χρωμάτων φωτός (θερμοκρασίες χρώματος)Τι πρέπει να γνωρίζετε • Η λειτουργία των απλών λαμπτήρων φθορισμού μικρού μεγέθους επηρεάζεταιαπό ορισμένους παράγοντες, όπως η συχνότητα χρήσης και οι ακραίες θερμοκρασίες. Δεν μπορείτε να αυξομειώσετε την ένταση και από τη στιγμή που θα τους ανάψετε μέχρι τη στιγμή που θα δώσουν το μέγιστο της φωτεινότητάς τους μεσολαβεί κάποιος χρόνος. Ωστόσο, υπάρχουν ειδικοί λαμπτήρες φθορισμού μικρού μεγέθους που μπορούν να ικανοποιήσουν αυτές τις απαιτήσεις.• Πρέπει να διαβάζετε τις πληροφορίες στη συσκευασία του λαμπτήρα για ναμάθετε εάν μπορείτε να τον αναβοσβήνετε συχνά ή να αυξομειώνετε την ένταση του φωτός καθώς και αν αντέχει σε ακραίες θερμοκρασίες ή αν ανάβει γρήγορα.• Οι λαμπτήρες φθορισμού μικρού μεγέθους είναι πάντοτε ημιδιαφανείς (ματ), καιως εκ τούτου μπορούν να παράγουν μόνο μαλακό φως, αντίστοιχο με εκείνο των ημιδιαφανών λαμπτήρων πυράκτωσης.• Όταν καίγονται, δεν πρέπει να τους πετάτε στα οικιακά απορρίμματα. Πρέπεινα τους επιστρέφετε στο κατάστημα ή να τους παραδίδετε για ανακύκλωση.• Σε περίπτωση που ένας λαμπτήρας φθορισμού μικρού μεγέθους σπάσει στοσπίτι σας και το περιεχόμενό του χυθεί, πρώτα αερίστε καλά το δωμάτιο και στη συνέχεια καθαρίστε τον λαμπτήρα με ένα υγρό πανί. Πρέπει να αποφύγετε την επαφή των θραυσμάτων με το δέρμα και για τον καθαρισμό δεν πρέπει να χρησιμοποιήσετε ηλεκτρική σκούπα.Να χρησιμοποιείτε λαμπτήρες φθορισμού μικρού μεγέθους: • για όλα τα φώτα που χρησιμοποιούνται συχνά ή για παρατεταμέναδιαστήματα• όταν χρειάζεστε μαλακό φως και όχι δυνατό, καθαρό φως (ελέγχετε ωστόσο τησυσκευασία για να βεβαιωθείτε ότι το χρώμα του φωτός είναι αυτό που θέλετε, ζεστό λευκό ή ψυχρό λευκό).4 / 11v Σε ποιες περιπτώσεις πρέπει να χρησιμοποιώ λαμπτήρες LED; Πλεονεκτήματα των λαμπτήρων LED • καταναλώνουν έως 80% λιγότερη ενέργεια από τους συμβατικούς λαμπτήρεςπυράκτωσης • εξασφαλίζουν εξοικονόμηση κόστους κατά τη διάρκεια ζωής τους (αν και αυτήείναι περιορισμένη σήμερα λόγω της υψηλής τιμής αγοράς τους που όμως πιθανότητα θα μειωθεί στο προσεχές μέλλον) • διαρκούν τουλάχιστον 10 χρόνια (συγκριτικά, οι συμβατικοί λαμπτήρεςπυράκτωσης διαρκούν 1-2 χρόνια) • λόγω χαμηλής θερμοκρασίας λειτουργίας δεν ενέχουν κίνδυνο πρόκλησηςπυρκαγιάς• μπορείτε να τους αναβοσβήνετε συχνά χωρίς πρόβλημα • δίνουν το μέγιστο της φωτεινότητάς τους αμέσως μόλις τους ανάψετε • προσφέρουν περισσότερες επιλογές χρωμάτων φωτός (θερμοκρασίες χρώματος) • εξασφαλίζουν δυνατό, καθαρό ή μαλακό φως, ανάλογα με τις ανάγκες.Τι πρέπει να γνωρίζετε • οι λαμπτήρες LED που διατίθενται επί του παρόντος στο εμπόριο έχουν χαμηλήέως μεσαία φωτεινότητα (μικρότερη από εκείνη ενός λαμπτήρα πυράκτωσης 75W).• κάποιοι λαμπτήρες LED είναι ευαίσθητοι στη θερμοκρασία και δεν έχουνδυνατότητα αυξομείωσης της έντασης - αν και υπάρχουν ειδικοί λαμπτήρες για αυτές τις περιπτώσεις.• όταν καίγονται, δεν πρέπει να τους πετάτε στα οικιακά απορρίμματα, αλλάνα τους επιστρέφετε στο κατάστημα ή να τους παραδίδετε για ανακύκλωση. Να χρησιμοποιείτε λαμπτήρες LED: • για όλα τα φώτα που χρησιμοποιούνται συχνά ή για παρατεταμέναδιαστήματα. Eλέγχετε τη συσκευασία για να βεβαιωθείτε ότι το χρώμα του φωτός είναι αυτό που θέλετε (ζεστό λευκό ή ψυχρό λευκό) και ότι είναι κατάλληλοι για αυξομείωση της έντασης ή για ακραίες θερμοκρασιακές συνθήκες.5 / 11v Πώς μπορώ να καταλαβαίνω πόσο δυνατό είναι το φως των νέων λαμπτήρων; Το πόσο δυνατό είναι το φως ενός λαμπτήρα συχνά εκφράζεται με την αντιστοιχία του σε watt με τους λαμπτήρες πυράκτωσης, π.χ. "αυτός ο λαμπτήρας εξοικονόμησης ενέργειας 15W ισοδυναμεί με λαμπτήρα 60W". Ωστόσο, δεδομένου ότι μετά το 2012 οι λαμπτήρες πυράκτωσης δεν θα διατίθενται πλέον στην αγορά, χρειαζόμαστε έναν νέο τρόπο για να καταλαβαίνουμε πόσο δυνατό είναι το φως των λαμπτήρων. H καλύτερη μονάδα μέτρησης είναι το lumen, που εκφράζει την ποσότητα του φωτός που παράγει ένας λαμπτήρας (αντί της ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνει, όπως στην περίπτωση της ισχύος του σε watt). Π.χ. η ποσότητα φωτός που παράγει ένας λαμπτήρας πυράκτωσης 60W είναι περίπου 750 lumen. Επομένως, για να πάρετε έναν λαμπτήρα εξοικονόμησης ενέργειας που να παράγει εξίσου δυνατό φως, ξεχάστε την ισχύ σε watt και αναζητήστε λαμπτήρες που παρέχουν 750 lumen. Τα lumen αναγράφονται στις συσκευασίες λαμπτήρων, οι οποίες φέρουν την ένδειξη ενεργειακής κατανάλωσης της ΕΕ από το 1998. Από τον Σεπτέμβριο 2010, τα lumen θα τονίζονται περισσότερο στις συσκευασίες από ό,τι τα watt.6 / 11Ισοδυναμίες Λαμπτήρες πυράκτωσηςΛαμπτήρες εξοικονόμησης ενέργειας100W 75W 60W 40W 25W1300-1400 lumen 920-970 lumen 700-750 lumen 410-430 lumen 220-230 lumenΑΠΟΔΟΣΗ, ΚΟΣΤΟΣ ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΗ ΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΗ ΜΕΤΑ ΤΗ ΧΡΗΣΗ v Οι λαμπτήρες εξοικονόμησης ενέργειας είναι πιο ακριβοί από τους λαμπτήρες πυράκτωσης; Όχι. Οι λαμπτήρες φθορισμού μικρού μεγέθους και οι λαμπτήρες LED είναι πολύ φθηνότεροι από τους συμβατικούς λαμπτήρες πυράκτωσης γιατί: • διαρκούν περισσότερο – όσο 6-10 συμβατικοί λαμπτήρες πυράκτωσης. • καταναλώνουν λιγότερη ηλεκτρική ενέργεια – το ένα πέμπτο της ενέργειαςπου καταναλώνουν οι συμβατικοί λαμπτήρες πυράκτωσης. Ένας λαμπτήρας εξοικονόμησης ενέργειας 23W που θα διαρκέσει 6 χρόνια θα είναι περίπου 100 ευρώ φθηνότερος σε σχέση με τη χρήση πολλαπλών συμβατικών λαμπτήρων πυράκτωσης 80W για το ίδιο διάστημα (για κόστος ενέργειας ίσο με 0,136 ευρώ/kWh ).v Θα φθηνύνουν στο μέλλον οι λαμπτήρες εξοικονόμησης ενέργειας; Ίσως, όταν αυξηθούν οι πωλήσεις - αν και τα τελευταία χρόνια οι τιμές έχουν ήδη μειωθεί. Προς το παρόν το κόστος παραγωγής των λαμπτήρων εξοικονόμησης ενέργειας εξακολουθεί να είναι υψηλότερο από εκείνο των λαμπτήρων πυράκτωσης.v Οι λαμπτήρες εξοικονόμησης ενέργειας παράγουν λιγότερο φως; Όχι. Οι λαμπτήρες εξοικονόμησης ενέργειας παράγουν το ίδιο φως με τους συμβατικούς λαμπτήρες πυράκτωσης. Αυτό μπορείτε να το διαπιστώσετε συγκρίνοντας το φως που παράγουν οι λαμπτήρες, σε lumen (αντί για την ισχύ σε watt). Π.χ. ένας λαμπτήρας φθορισμού μικρού μεγέθους 15W και ένας συμβατικός λαμπτήρας πυράκτωσης 60W παρέχουν και οι δύο περίπου 750 lumen φωτός.v Πόσο διαρκούν οι λαμπτήρες εξοικονόμησης ενέργειας; Από 6.000 έως 15.000 ώρες (λαμπτήρες φθορισμού μικρού μεγέθους και λαμπτήρες LED για μέση οικιακή χρήση). Συγκριτικά, οι συμβατικοί λαμπτήρες πυράκτωσης διαρκούν 1.000 ώρες.7 / 11Αν και οι νέοι κανόνες της ΕΕ επιβάλλουν ελάχιστες απαιτήσεις σχετικά με τη διάρκεια ζωής, η διάρκεια ζωής των λαμπτήρων φθορισμού μικρού μεγέθους μπορεί να μειωθεί υπό ορισμένες συνθήκες (βλ. επόμενη ερώτηση).v Οι λαμπτήρες φθορισμού μικρού μεγέθους διαρκούν λιγότερο εάν αναβοσβήνουν συχνά; Κάποιοι από αυτούς, ναι. Ψάξτε στη συσκευασία – εκεί αναγράφεται πόσες φορές μπορεί να ανάψει ένας λαμπτήρας προτού καεί. Ορισμένοι λαμπτήρες φθορισμού μικρού μεγέθους διαρκούν λιγότερο όταν τους αναβοσβήνετε συχνά (περισσότερο από μία φορά ανά ώρα λειτουργίας). Υπάρχουν όμως και λαμπτήρες φθορισμού μικρού μεγέθους που είναι ειδικά σχεδιασμένοι για να αναβοσβήνουν συχνά. Οι βελτιωμένοι λαμπτήρες πυράκτωσης επηρεάζονται αν τους αναβοσβήνετε συχνά.καιοιλαμπτήρεςLEDδενv Είναι αλήθεια ότι με τους λαμπτήρες εξοικονόμησης ενέργειας δεν υπάρχει δυνατότητα αυξομείωσης της έντασης του φωτός; Όχι. Οι απλοί δεν προσφέρουν αυτή τη δυνατότητα, στην αγορά όμως κυκλοφορούν λαμπτήρες φθορισμού μικρού μεγέθους και λαμπτήρες LED με δυνατότητα αυξομείωσης της έντασης, ενώ στο εμπόριο διατίθενται ροοστάτες (dimmer) αυξομείωσης της έντασης για κάθε λαμπτήρα εξοικονόμησης ενέργειας. Διαβάστε προσεκτικά τι αναγράφεται στη συσκευασία σχετικά με τη δυνατότητα αυξομείωσης της έντασης του φωτός. Οι βελτιωμένοι λαμπτήρες πυράκτωσης θα εξακολουθήσουν να διατίθενται στην αγορά και παρέχουν πλήρη δυνατότητα αυξομείωσης της έντασης του φωτός σε κάθε περίπτωση.v Πού πρέπει να πετάμε τους καμένους ή σπασμένους λαμπτήρες φθορισμού μικρού μεγέθους / LED; Αυτοί οι λαμπτήρες περιέχουν περίπλοκες ηλεκτρονικές διατάξεις και δεν πρέπει να καταλήγουν στον κάδο με τα καθημερινά οικιακά απορρίμματα. Αυτό δηλώνει το εικονίδιο του διαγραμμένου κάδου στη συσκευασία. Πρέπει να επιστρέφονται σε κάποιο από τα καταστήματα πώλησης τέτοιων προϊόντων ή να παραδίδονται σε άλλο φορέα συλλογής άχρηστου ηλεκτρονικού εξοπλισμού (ανάλογα με τη χώρα).v Οι λαμπτήρες φθορισμού μικρού μεγέθους χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να ανάψουν και να δώσουν το μέγιστο της φωτεινότητάς τους; Ναι. Ωστόσο, βάσει των νέων κανόνων πρέπει:8 / 11• να ανάβουν σε 2 δευτερόλεπτα το πολύ • να φτάνουν στο 60 % της μέγιστης φωτεινότητάς τους εντός 1 λεπτούΟ χρόνος προθέρμανσης πρέπει να αναγράφεται στη συσκευασία. Οι βελτιωμένοι λαμπτήρες πυράκτωσης και οι λαμπτήρες LED επιτυγχάνουν τη μέγιστη φωτεινότητα αμέσως.v Είναι αλήθεια ότι οι λαμπτήρες εξοικονόμησης ενέργειας δεν ταιριάζουν πάντοτε στα υπάρχοντα φωτιστικά σώματα; Κάποιοι λαμπτήρες εξοικονόμησης ενέργειας ενδέχεται να μην ταιριάζουν στα φωτιστικά σας – αλλά είναι σίγουρο ότι θα βρείτε κάποιον λαμπτήρα που να ταιριάζει – είτε κάποιον βελτιωμένο λαμπτήρα πυράκτωσης είτε κάποιον λαμπτήρα με δυνατότητα αυξομείωσης της έντασης.v Οι λαμπτήρες εξοικονόμησης ενέργειας παράγουν λιγότερο φως με το πέρασμα του χρόνου; Ναι. Κατά τη μακρά διάρκεια της ζωής τους, οι λαμπτήρες εξοικονόμησης ενέργειας εκπέμπουν σταδιακά λιγότερο φως – έως και 30% λιγότερο στο τέλος του κύκλου ζωής τους. Ωστόσο, οι νέοι κανόνες θέτουν ελάχιστο όριο ως προς το φως που πρέπει να παράγει ένας λαμπτήρας στο τέλος του κύκλου ζωής του.v Είναι αλήθεια ότι οι λαμπτήρες εξοικονόμησης λειτουργούν σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες;ενέργειαςδενΝαι, σε πάρα πολύ χαμηλές θερμοκρασίες οι απλοί λαμπτήρες φθορισμού μικρού μεγέθους και οι λαμπτήρες LED μπορεί να χάσουν σημαντικό μέρος της φωτεινότητάς τους. Ωστόσο, και στους δύο αυτούς τύπους λαμπτήρων υπάρχουν μοντέλα που είναι ειδικά σχεδιασμένα για χρήση σε εξωτερικούς χώρους και διατηρούν τις επιδόσεις τους σε χαμηλές θερμοκρασίες (αναζητήστε τις σχετικές πληροφορίες στη συσκευασία). Οι βελτιωμένοι λαμπτήρες πυράκτωσης που θα εξακολουθήσουν να διατίθενται στην αγορά λειτουργούν υπό οποιεσδήποτε θερμοκρασιακές συνθήκες.v Ο υδράργυρος που περιέχουν κάποιοι από τους νέους λαμπτήρες δεν θα επιβαρύνει περισσότερο το περιβάλλον; Οι λαμπτήρες φθορισμού μικρού μεγέθους περιέχουν πολύ μικρές ποσότητες υδραργύρου. Συνολικά, πάντως, η χρήση αυτών των λαμπτήρων στην πραγματικότητα θα περιορίσει τις εκπομπές υδραργύρου (αλλά και διοξειδίου του άνθρακα). Ο λόγος είναι ότι σε σχέση με τους λαμπτήρες πυράκτωσης, αυτοί καταναλώνουν έως 80% λιγότερο ηλεκτρική ενέργεια η οποία παράγεται σε μεγάλο βαθμό από θερμοηλεκτρικά εργοστάσια. Κατά την καύση λιγνίτη για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας εκπέμπεται υδράργυρος.9 / 11Εάν θέλετε λαμπτήρες εξοικονόμησης ενέργειας που δεν περιέχουν υδράργυρο, μπορείτε να χρησιμοποιείτε λαμπτήρες LED.v Είναι χρήσιμη η θερμότητα που εκπέμπουν οι λάμπες πυράκτωσης; Όχι. Η θερμότητα αυτή δεν είναι εξίσου αποδοτική σε σχέση με άλλες μορφές θερμότητας και θεωρείται απώλεια θερμότητας και όχι χρήσιμη ενέργεια. Οι λαμπτήρες αυτοί εκπέμπουν επίσης θερμότητα και σε πιο θερμές εποχές του χρόνου, όταν η θερμότητα αυτή αφενός είναι αχρείαστη και αφετέρου ενδεχομένως αυξάνει τις ανάγκες κλιματισμού. Επίσης, όλα τα δωμάτια που χρειάζονται φωτισμό δεν χρειάζονται κατ' ανάγκη και θέρμανση.v Τι πρέπει να κάνω αν σπάσει ένας λαμπτήρας φθορισμού μικρού μεγέθους; Σε αντίθεση με τους λαμπτήρες LED και τους περισσότερους τύπους λαμπτήρων που χρησιμοποιούνται συνήθως για οικιακή χρήση, οι συμπαγείς λαμπτήρες φθορισμού περιέχουν υδράργυρο. Ο υδράργυρος δεν απελευθερώνεται στο περιβάλλον όσο ο λαμπτήρας λειτουργεί και εφόσον δεν σπάσει. Αν σπάσει, είναι πιθανό να απελευθερωθούν 5 mg υδραργύρου το πολύ (ποσότητα όση η μύτη ενός στυλό διαρκείας περίπου). Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι τα θερμόμετρα παλιάς τεχνολογίας περιείχαν περίπου 500 mg υδραργύρου. Καλό είναι να αερίσετε το δωμάτιο και μετά να μαζέψετε τα θραύσματα με υγρό πανί. Πρέπει να αποφεύγετε την επαφή των θραυσμάτων με το δέρμα και δεν πρέπει να χρησιμοποιείτε ηλεκτρική σκούπα για να καθαρίσετε. • Μπορείτενα αγοράζετε συμπαγείς λαμπτήρες φθορισμού με άθραυστο περίβλημα, έτσι ώστε να μην υπάρχει κίνδυνος διαρροής υδραργύρου. • Μπορείτε επίσης να επιλέγετε εναλλακτικούς τύπους λαμπτήρα, όπως βελτιωμένους λαμπτήρες πυράκτωσης με αλογόνο ή λαμπτήρες LED που δεν περιέχουν υδράργυρο.v Είναι οι λαμπτήρες φθορισμού μικρού μεγέθους επιβλαβείς για την υγεία; Όχι. Το θέμα αυτό εξετάστηκε από την επιστημονική επιτροπή της ΕΕ που ασχολείται με τον εντοπισμό νέων κινδύνων για την υγεία, η οποία κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, υπό φυσιολογική χρήση, οι λαμπτήρες φθορισμού μικρού μεγέθους δεν βλάπτουν την υγεία.ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΗΣ ΕΕ v Οι κανόνες καλύπτουν μόνο τη σταδιακή κατάργηση των συμβατικών λαμπτήρων πυράκτωσης; Όχι. Αφορούν επίσης τα παρακάτω: • τις ελάχιστες απαιτήσεις ενεργειακής απόδοσης για όλους τους λαμπτήρες • τις επιδόσεις των λαμπτήρων (π.χ. διάρκεια ζωής και φωτεινότητα) • τις πληροφορίες για το προϊόν που πρέπει να αναγράφονται στη συσκευασία.Έτσι θα σας είναι ευκολότερο να επιλέξετε τον σωστό λαμπτήρα για κάθε σκοπό. 10 / 11v Η απόφαση για σταδιακή κατάργηση των συμβατικών λαμπήρων πυράκτωσης βασίστηκε σε επιστημονικά στοιχεία; Ναι. Προτού αρχίσει η κατάρτιση της νομοθεσίας, διάφορες τεχνολογίες λαμπτήρων αξιολογήθηκαν στο πλαίσιο ευρείας μελέτης, με σκοπό τον προσδιορισμό των πιθανών περιβαλλοντικών οφελών και των συνεπειών τους για τους καταναλωτές και τη βιομηχανία λαμπτήρων.v Ζητήθηκε η άποψη όλων των ενδιαφερομένων μερών; Ναι. Ενώσεις καταναλωτών, ΜΚΟ και κλαδικές ενώσεις είχαν την ευκαιρία να διατυπώσουν τις παρατηρήσεις τους, τόσο κατά τη διάρκεια της προκαταρκτικής μελέτης, όσο και επί των αρχικών εγγράφων εργασίας της Επιτροπής.v Γιατί η ΕΕ έλαβε μια τόσο δραστική απόφαση (κατάργηση των λαμπτήρων πυράκτωσης); Αν και οι λαμπτήρες εξοικονόμησης ενέργειας φέρουν ευκρινή ένδειξη ήδη από το 1998 ότι είναι οι πλέον οικονομικά αποδοτικοί λαμπτήρες, η σχετικά υψηλή τιμή αγοράς τους δυσχεραίνει την αποδοχή τους (παρότι είναι συνολικά φθηνότεροι, αν ληφθεί υπόψη η εξοικονόμηση ενέργειας καθ' όλη τη διάρκεια χρήσης). Για την αντιμετώπιση αυτού του φαινομένου, οι κυβερνήσεις της ΕΕ και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζήτησαν από την Επιτροπή να θεσπίσει ελάχιστες απαιτήσεις που οδηγούν στη σταδιακή κατάργηση των λιγότερο αποδοτικών λαμπτήρων.ΤΙ ΘΑ ΓΙΝΕΙ ΣΤΗ ΣΥΝΕΧΕΙΑ; v Υπάρχει σχεδιασμός για αναθεώρηση της κατανάλωσης ενέργειας των λαμπτήρων;υπάρχουσας ένδειξηςΝαι. Από το 1998, στις συσκευασίες των λαμπτήρων απεικονίζεται υποχρεωτικά μια κλίμακα από το A ως το G για την κατάταξη των λαμπτήρων με βάση την ενεργειακή απόδοση. Η κλίμακα αυτή θα επανεξεταστεί ώστε να ληφθεί υπόψη η κατάργηση πολλών ενεργοβόρων λαμπτήρων και η πρόσφατη εμφάνιση ακόμα πιο αποδοτικών λαμπτήρων. Ταυτόχρονα, η κλίμακα θα διευρυνθεί, ώστε να καλύπτει τους ανακλαστικούς λαμπτήρες και τους λαμπτήρες χαμηλής τάσης.v Πώς μπορεί να εγγυηθεί η ΕΕ την εξοικονόμηση ενέργειας σε άλλους τομείς; Ταυτόχρονα με το μέτρο που αφορά τους λαμπτήρες, η Επιτροπή καταρτίζει νομοθεσία σχετικά με την ενεργειακή απόδοση σε περισσότερες από 20 ομάδες προϊόντων, όπως οι τηλεοράσεις, οι λέβητες θέρμανσης, οι θερμοσίφωνες και οι ηλεκτροκινητήρες. Έχει επίσης θεσπιστεί νομοθεσία για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και σε άλλους τομείς. Τέλος, η ΕΕ ενθαρρύνει και χώρες εκτός Ευρώπης να θεσπίσουν νέα ή πιο ενισχυμένα μέτρα για τη μείωση των εκπομπών τους.11 / 11